Longkanker en roken
De Forces Nederland Site is vernieuwd! Klik hier om de nieuwe site te laden.
 Hoofdmenu

Over Forces....
Thema's
Posters
Artikelen
Analyses
Media
Horror Stories
Vliegen
Links
Forces NL Forum
Commentaren
Steun Forces
Archief

 Navigatie

Vorige
Analyses Start
Volgende

Hoofdpagina
Zoekpagina
Inhoudsopgave
Wist U...?
All Time Favs

 Internationaal

Forces Psychiatry

Canada
Toronto
Manitoba (email)
Italy
New Zealand
UK (email)
Russia

 VS afdelingen

California
Connecticut
Delaware
Duluth
Georgia
Indiana
Maine
Massachusetts
Minnesota
Rochester
USA
Virginia

 Affiliates

Smokers' Club
NYC C.L.A.S.H.
Smoking Paradise
MA Citizens for Freedom
Real Texas Freedom
Ontario Smoking

The Evidence archive The Evidence Archive

What you think you know about tobacco may surprise you

Forces Comité van Aanbeveling

Forces Nederland
E-Mail:
info@forces-nl.org


 Longkanker risico's die onafhankelijk zijn van roken

De epidemiologische literatuur vermeldt meerdere risicofactoren voor longkanker die onafhankelijk zijn van roken. Met andere woorden, het zijn risico's die zowel rokers als niet-rokers hebben om de ziekte op te lopen. Om deze reden is het vereist dat epidemiologische studies die het verband tussen (mee)roken en longkanker onderzoeken alle invloeden en hun interactie in de studie moeten betrekken. Deze andere oorzaken van longkanker voldoen alle aan de definitie van co-factoren. Het getuigt dan ook technisch en professioneel gezien van een foutieve onderzoeksopzet als deze co-factoren niet in de studie betrokken worden.

Actief roken

Vandaar dat het niet mogelijk lijkt om conclusies over de grootte van de risico's van actief roken te trekken zonder een redelijk nauwkeurige indruk te hebben van de invloed van deze andere co-factoren. Toch heeft geen enkele van de onderzoeken die voor het eerst de relatie tussen roken en longkanker behandelden met de hier genoemde co-factoren rekening gehouden.

Daarom mag je er van uitgaan dat, als er rekening mee gehouden was, het relatieve risico voor het krijgen van longkanker door rokers beduidend lager uit zou vallen. Ook het aantal longkanker gevallen dat nu aan roken wordt toegewezen zou lager liggen.

Sir Richard Doll, een van de pioniers van de anti-roken epidemiologie heeft dat ook ooit toegegeven:

“...[active] smoking seems to act synergistically with other aetiologic agents such as consump­tion of alcohol; various aspects of the diet; levels of blood pressure, blood lipids, or other cardiovascular risk factors; or exposure to asbestos, radon, or possibly some infective factors. The quantitative effect of smoking will, therefore, vary with varia­tion in the prevalence of these other factors.” (Doll et al., 1994).

Hoewel de heer Doll toen onmogelijk op de hoogte kon zijn geweest van alle co-factoren zoals die hier genoemd zijn, zal hij toch moeten toegeven dat het aantal longkankerdoden dat te wijten is aan roken, erg overschat is.

Meeroken

Zelfs als je de onjuiste onderzoeksmethoden zou blijven hanteren zoals die door de EPA werden gebruikt in hun rapport dat de grond legde voor de huidige beweringen rond meeroken en longkanker (EPA, 1992), kom je nog niet hoger uit dan een relatief risico van 1.05, een verhoogde kans van 5% (Gori en Luik, 1999). Dat betekent dat de kans op het verkrijgen van longkanker via meeroken nog steeds een factor 20 tot 300 kleiner zou zijn dan de laagste, c.q. hoogste risicofactoren die hier genoemd worden. Een toevoegen van enkele van deze hier genoemde co-factoren aan een analyse naar de gevolgen van meeroken zou daarom altijd een véél groter effect hebben op de uitslag dan meeroken alleen.

Toch blijven alle meeroken-onderzoeken geen of slechts een handjevol van deze co-factoren in de analyse betrekken. Daardoor is het alleen op basis van de huidige onderzoeken al onmogelijk om een geldige conclusie over het verband tussen meeroken en longkanker te formuleren.

Hoe de tabel te lezen?

De eerste kolom beschrijft het onderzochte type risicofactor. De tweede kolom geeft de naam van de eerste auteur van elk onderzoek dat gerapporteerd is over de betreffende risicofactor. De complete bibliografie van elk onderzoek kan op auteursnaam opgezocht worden in de lijst van referenties.

De derde kolom toont de meest waarschijnlijke en beste schatting van het hoogste risico voor die co-factor zoals dat in dat onderzoek gemeld is. Het gaat hier om relatieve risico's, dat wil zeggen, risico's die zijn bepaald ten opzichte van een groep mensen die niet dat bepaalde risico liepen.

Een risico waarde groter dan 1 geeft een verhoogd risico weer, getallen onder de 1 geven een positieve invloed van het betreffende risico aan.

De vierde en laatste kolom geeft het 95% betrouwbaarheidsinterval voor de gemelde relatieve risico's. Het geeft het gebied aan waarvan met 95% zekerheid kan worden aangenomen dat het risico tussen de onder- en bovenwaarde zit.

Risicofactoren voor longkanker die onafhankelijk zijn van roken

FACTOR Referentie Relatief Risico
bij hoogste bolotstelling 		95% betrouwbaar-heidsniveau
Familiehistorie van longkanker Samet (1986) 5.3 (2.2-12.8)
Ooi (1986) 2.4
Horwitz (1988) 2.8 (1.0-7.7)
Wu (1988) 3.9 (2.0-7.6)
Brownson (1997) 2.7 (1.2-6.1)
Persoonlijke historie van TBC Hinds (1982) 10.0 (1.1-90.1)
Gao (1987) 6.4
Wu (1988) 1.7 (1.1-2.4)
Sakurai (1989) 8.2 (1.3-54.4)
-caroteen/vitamine A deficiëntie Ziegler (1986) 2.2
-caroteen/vitamine A inname Wu (1985) 0.3 (P=0.06 trend)
Byers (1987) 0.2
Pastorino (1987) 0.4 (0.2-0.9)
Candelora (1992) 0.4 (0.2-0.8)
Alcohol consumptie Pollack (1984) 2.19 (1.3-5.0)
Dieet cholesterol/vet Goodman (1988) 2.2 (1.3-3.8)
Dieet vet inname Wynder (1987) 4-6
Alavanja (1993) 6.14 (2.63-14.40)
De Stefani (1997) 2.85 (1.73-4.69)
Vegetarisch dieet Le Marchand (1989) 0.6 (0.4-0.88)
Jain (1990) 0.3 (P=0.009 trend)
Candelora (1992) 0.2 (0.1-0.5)
Alavanja (1993) 0.61 (0.37-0.99)
Axelsson (1996) 0.37 (0.23-0.61)
Sankaranarayanan(1994) 0.32 (0.13-0.78)
Fruit inname Koo (1988) 0.4 (0.2-0.9)
Candelora (1992) 0.6 (0.3-1.1)
Melk consumptie Mettlin (1989) 2.1 (1.4-3.2)
Rylander (1996) 1.73 (1.0-3.01)
Axelsson (1996) 1.73 (1.0-3.01)
Hormoon therapie bij vrouwen Adami (1989) 1.3
Radon Edlin (1984) 4.3 (1.7-10.6)
Lees (1987) 2.4 (0.8-7.1)
Kookmethoden Gao (1987) 1.4-2.6 (1.1-5.0)
Mumford (1987) 5.6 (3.4-9.1)
Geng (1988) 1.9 (1.1-3.3)
Sobue (1990) 2-3
Ko (1997) 8.3 (3.1-22.7)
Uitlaatgassen Hayes (1989) 1.5 (1.2-1.9)
Jacobsson (1997) 2.0 (1.5-2.6)
Gustavsson (1990) 2.4 (1.3-4.5)
Sociaal-economische status Brown (1975) 2.6-3.8
Ventilatie functie Lange (1990) 2-4
Cardiale anomalieën Tenkanen (1987) 2.4
Fysieke inactiviteit Albanes (1989) 1.6 (1.2-3.5)
Severson (1989) 1.4 (1.0-2.1)
Psycho-sociale karaktereigenschappen Kulessa (1989) 2-3
Knekt (1996) 3.32 (1.53-7.20)
Stad/platteland risico ratio Shy (1984) 1.2-2.8
Arseen opname Tsuda (1995) 15.69 (7.38-31.02)
Vitamine E Yong (1997) 0.36 (0.16-0.83)
Hoge opleiding van Loon (1997) 0.53 (0.34-0.82)
Vitamine A,C en E inname Yong (1997) 0.32 (0.14-0.74)
Groente en fruit consumptie Agudo (1997) 0.45 (0.22-0.91)
Asbest blootstelling Oksa (1997) 10.0 (6.9-14.0)
Zhu & Wang (1993) 5.32
Dement (1994) 2.3 (1.88-2.79)
Raffin (1993) 3.31
Fysieke activiteit Thune (1997) 0.39 (0.18-0.85)
Lee (1994) 0.39 (0.18-0.85)
Bier drinken Potter (1992) 2.0 (1.02-3.8)

 

Referenties

  1. Adami H, et al.: Risk of Cancer in Women Receiving Hormone Replacement Therapy.  Int. J. Cancer 44:833-439 (1989).
  2. Alavanja M: Saturated Fat Intake and Lung Cancer Risk Among Nonsmoking Women in Missouri. J. Nat. Cancer Inst., 85(23):1906-16 (1993).
  3. Albanes D: Physical Activity and the Risk of Cancer in the NHANES I Population. Am. J. Pub. Health, 79:744‑50 (1989).
  4. Agudo A, et al.: Vegetable and Fruit Intake and the Risk of Lung Cancer in Women in Barcelona, Spain. Eur. J. Cancer, 33:1256‑61 (1997).
  5. Axelsson G, et al.: Dietary Factors and Lung Cancer Among Men in West Sweden. Int. J. Epidemiol., 25:32-39 (1996).
  6. Brown S, et al.: The Association of Economic Status With the Occurrence of Lung Cancer. Cancer, 36:1903‑11 (1975).
  7. Byers T, et al.: Diet and Lung Cancer Risk: Findings from the Western New York Diet Study. Am. J. Epidemiol., 125:351-63 (1987).
  8. Brownson R, et al.: Family History of Cancer and Risk of Lung Cancer in Lifetime Non-Smokers and Long-Term ExSmokers. Int. J. Epidemiol., 26(2):256-63 (1997).
  9. Candelora E, et al.: Dietary Intake and Risk of Lung Cancer in Women Who Never Smoked. Nutr. Cancer, 17(3):26370 (1992).
  10. Dement J, et al.: Follow‑Up Study of Chrisotyle Asbestos Textile Workers: Cohort Mortality and Case‑Control Analyses. Am. J. ‑Tnd. Med., 26:431‑47 (1994).
  11. Doll R, et al. (1994): Mortality in relation to smoking: 40 years’ observations in male British doctors. Br Med J, 309:901‑911.
  12. De Stefani E, et al.: Fatty Foods and the Risk of Lung Cancer: A Case-Control Study From Uruguay. Int. J. Cancer, 71:760-66 (1997).
  13. Edlin C, et al.: Radon in Homes-A Possible Cause of Lung Cancer. Scand. J. Work Environ. Health, 10:25-34 (1984).
  14. Gao Y, et al.: Lung Cancer Among Chinese Women. Int. J. Cancer, 40:604-09 (1987).
  15. Geng G, et al.: On the Relationship Between Smoking and Female Lung Cancer. In: Smoking and Health 1987 (Aoki M,et al., eds.), Elsevier Science Publishers, Amsterdam, Netherlands, pp. 483-86 (1988).
  16. Goodman M, et al.: The Effect of Dietary Cholesterol and Fat on the Risk of Lung Cancer in Hawaii. Am. J. Epidemiol., 128:1241-55 (1988).
  17. Gori GB, Luik JC : Passive smoke: The EPA’s betrayal of science and policy. The Fraser Institute, Vancouver (1999).
  18. Gustavsson P, et al.: Lung Cancer and Exposure to Diesel Exhaust Among Bus Garage Workers. Scand. J. Work Environ. Health, 16:334‑54 (1990).
  19. Hayes R, et al.: Lung Cancer in Motor Exhaust-Related Occupations. Am. J. Ind. Med., 16:685-95 (1989).
  20. Hinds M, et al.: Tuberculosis and Lung Cancer Risk in Non-Smoking Women. Am. Rev. Respir. Dis., 125:776-78 (1982).
  21. Horwitz R, et al.: An Ecogenetic Hypothesis for Lung Cancer in Women. Arch. Intern. Med., 148:2609-12 (1988).
  22. Jain M, et al.: Dietary Factors and Risk of Lung Cancer: Results from a Case-Control Study, Toronto, 1981-85. Int. J. Cancer, 45:287-93 (1990).
  23. Knekt P, et al.: Elevated Lung Cancer Risk Among Persons With Depressed Mood. Am. J. Epidemiol., 144:1096‑103 (1996).
  24. Ko Y-C, et al.: Risk Factors for Primary Lung Cancer Among Non-Smoking Women in Taiwan. Int. J. Epidemiol., 26:24-31 (1997).
  25. Koo L: Dietary Habits and Lung Cancer Risk Among Chinese Females in Hong Kong Who Never Smoked. Nutr. Cancer, 11:155-72 (1988).
  26. Kvale G, et al.: Occupational Exposure and Lung Cancer Risk. Int. J. Cancer, 37:185‑93 (1986).
  27. Kulessa C, et al.: Psychosocial Personality Traits and Cigarette Smoking Among Bronchial Carcinoma Patients. Stress Med., 5:37‑46 (1989).
  28. Lange P, et al.: Ventilatory Function and Chronic Mucus Hypersecretion as Predictors of Death from Lung Cancer. Am. Rev. Respir. Dis., 141:613‑17 (1990).
  29. Lee I, Paffenbarger R: Physical Activity and Its Relation to Cancer Risk.Med. Sci. Sport Exerc., 26:831‑37 (1994).
  30. Lees R, et al.: A Case-Control Study of Lung Cancer Relative to Domestic Radon Exposure. Int. J. Epidemiol., 16:7-12 (1987).
  31. Le Marchand L, et al.: Vegetable Consumption and Lung Cancer Risk: A Population-Based Case-Control Study in Hawaii. J. Nat. Cancer Inst., 81:1158-64 (1989).
  32. Mettlin C: Milk Drinking, Other Beverage Habits, and Lung Cancer Risk. Int. J. Cancer, 43:608-12 (1989).
  33. Mumford J, et al.: Lung Cancer and Indoor Air Pollution in Xuan Wei, China. Science, 235:217-20 (1987).
  34. Oksa P, et al.: Cancer Incidence and Mortality Among Finnish Asbestos Sprayers and in Asbestosis and Silicosis Patients. Am. J. Ind. Med., 31:693‑98 (1997).
  35. Ooi W, et al.: Increased Familial Risk for Lung Cancer. J. Nat. Cancer Inst., 76:217-22 (1986).
  36. Pollack E, et al.: Prospective Study of Alcohol Consumption and Cancer. N. Engl. J. Med., 310:617-21 (1984).
  37. Pastorino U, et al.: Vitamin A and Female Lung Cancer: A Case-Control Study on Plasma and Diet. Nutr. Cancer, 10: 17179 (1987).
  38. Potter J, et al. , Alcohol, Beer and Lung Cancer in Post­menopausal Women: The Iowa Women Health Study. Ann. Epi­demiol., 2:587‑95 (1992).
  39. Raffin E, et al.: Incidence of Lung Cancer by Histological Type Among Asbestos Cement Workers in Denmark. Br. J. Ind. Med., 50:85‑89 (1993).
  40. Rylander R: Lung Cancer, Smoking and Diet Among Swedish Men.  Lung Cancer, 14(Supp. 1):S75-83 (1996).
  41. Sakurai R, et al.: Prognosis of Female Patients With Pulmonary Tuberculosis. Japan J. Med., 28:471-77 (1989).
  42. Samet J, et al.: Personal and Family History of Respiratory Disease and Lung Cancer Risk. Am. Rev. Respi-r. Dis., 134:466-70 (1986).
  43. Sankaranarayanan R, et al.: A Case-Control Study of Diet and Lung Cancer in Kerala, South India.Int. J. Med., 58:644-49 (1994).
  44. Severson R, et al.: A Prospective Analysis of Physical Activity and Cancer. Am. J. Epidemiol., 130:522‑29 (1989).
  45. Severson R, et al.: A Prospective Analysis of Physical Activity and Cancer. Am. J. Epidemiol., 130:522‑29 (1989).
  46. Shy C: Air Pollution and Lung Cancer. In: Lung Cancer: Causes and Prevention. (Mizell M, Correa P, eds.), Verlag Chemie International, Berlin/Heidelberg, Germany, pp. 65‑72 (1984).
  47. Sobue T, et al.: Association of Indoor Air Pollution and Passive Smoking With Lung Cancer in Osaka, Japan. Japan J. Cancer Clin., 36:329-33 (1990).
  48. Tenkanen L, et al.: Smoking and Cardiac Symptoms as Pre­dictors of Lung Cancer.J. Chronic Dis., 40:1121‑28 (1987).
  49. Thune I, Lund E: The Influence of Physical Activity on Lung Cancer Risk: A Prospective Study of 81,516 Men and Women. Int. J. Cancer, 70:57‑62 (1997).
  50. Tsuda T, et al.: Ingested Arsenic and Internal Cancer: A Historical Cohort Followed for 33 Years.  Am. J. Epi­demiol., 141:198‑209 (1995).

  51. USEPA : United States Environmental Protection Agency. Respiratory health effects of passive smoking. Lung cancer and other disorders. December 1992. Office of Research and Development, Washington, DC, (1992). 

  52. USSG (1984): The health consequences of smoking: Chronic obstructive lung diseases. A report of the Surgeon General. US Department of Health and Human Services, Washington DC.

  53. Van Loon A, et al.: Socioeconomic Status and Lung Cancer Incidence in Men in the Netherlands: Is There a Role for Occupational Exposure?J. Epidemiol. Comm. Health, 51:24‑29 (1997.
  54. Wu A, et al.: Smoking and Other Risk Factors for Lung Cancer in Women.J. Nat. Cancer Inst., 74(4):747-51 (1985).
  55. Wu A, et al.: Personal and Family History of Lung Disease as Risk Factors for Adenocarcinoma of the Lung.Cancer Res., 48:7279-84 (1988).
  56. Wynder E, et al.: Association of Dietary Fat and Lung Cancer.J. Nat. Cancer Inst., 79:631-37 (1987).
  57. Yong L, et al.: Intake of Vitamins E, C, and A and Risk of Lung Cancer: The NHANES‑I Epidemiologic Followup Study, First National Health and Nutrition Examination Survey.  Am. J. Epidemiol., 146:321‑43 (1997).
  58. Ziegler R, et al.: Carotenoid Intake, Vegetables, and the Risk of Lung Cancer Among White Men in New Jersey.Am. J. Epidemiol., 123:1080-93 (1986).
  59. Zhu H, Wang Z: Study of Occupational Lung Cancer in Asbestos Factories in China.J. Ind. Med. 50:1039‑42 (1993).

Disclaimer:

"Hoewel wij altijd onze uiterste best doen de gegevens up to date te houden, kan het een keer voorkomen dat er ergens een foutje in is geslopen. Voor commentaar en/of info hierover zijn we u dankbaar"

Zend deze pagina naar een vriendZend deze pagina naar een vriend

 Forces Nederland, Dé pro-rokers organisatie van Nederland en België

Waarschuwingen | Positieve effecten | Junk science | Yach Artikel | Veiliger sigaret | Better off dead | Roken gerelateerde doden | Intermediërende factoren | RR waarden | RR Discussie | NCI over RR | Longkanker en roken | EPA rapport | EPA doorgerekend | Roken mag? | CBS analyse | Astma links | WHO rapport | SHS Concentraties | Onderzoeksresultaten | Kanker factoren | Sterftecijfers | Zyban dossier | SHS niet gevaarlijk | Anti sound bites | Hemoglobine | De nieuwe tabaksnota | STIVORO | Astmafonds | CAN | Cicon | Rokersfonds