Roken is slecht voor je psyche
Waarschuwing: roken veroorzaakt paniekstoornis, pleinvrees en
depressie.
Zien we binnenkort stickers met deze boodschap op een pakje sigaretten? Dat
zou best eens kunnen. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat roken niet alleen je
lichamelijke, maar ook je geestelijke gezondheid beschadigt.
 Een verband tussen roken
en psychische stoornissen was al langer bekend, maar er werd gedacht dat
problemen leiden tot roken, en niet andersom. Dat is ook de ervaring van veel
mensen: ben je zenuwachtig, dan steek je een sigaret op om rustiger te worden.
Uit verschillende onderzoeken met duizenden proefpersonen blijkt echter dat
mensen die aanvankelijk geen problemen hebben, maar wel roken, meer risico lopen
dan niet-rokers om depressies, paniekaanvallen en angststoornissen zoals
pleinvrees te ontwikkelen.
Andere studies tonen aan dat angstige mensen even vaak met roken beginnen als
niet-angstige mensen. Daar kun je uit concluderen dat roken angst veroorzaakt,
en niet andersom. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat roken op de
adem slaat.
Het is bekend dat angststoornissen vaak samenhangen met ademhalingsproblemen,
zoals hyperventilatie. De hoeveelheid koolmonoxide in rook zou bovendien tot een
paniekerig gevoel kunnen leiden. Op langere termijn kan dat behalve tot
paniekaanvallen ook tot andere angststoornissen leiden. Nicotine kan
hartkloppingen, hoge bloeddruk en versnelde ademhaling veroorzaken. Daarnaast
werkt de stof direct in op de neurotransmitter dopamine in de hersenen. Ook dit
kan angstige gevoelens veroorzaken. Het feit dat sommige antidepressiva ook
helpen bij het stoppen met roken, suggereert dat roken en depressie een
overeenkomstige neurologische basis hebben.
Er zijn dus steeds meer aanwijzingen dat roken psychische problemen
veroorzaakt, maar er zijn nog wel veel onduidelijkheden. Wat is bijvoorbeeld de
rol van alcohol? Veel rokers zijn ook drinkers en dat zou al een behoorlijk deel
van de problemen kunnen verklaren.
Commentaar
In het tijdschrift Psychologie verscheen dit artikel over de relatie
tussen roken en de psyche. Het artikel is gebaseerd op een publicatie in de
New Scientist.
Het lijkt ons te ver gaan om roken in verband te brengen met pleinvrees of
wat dan ook. Dat dopamine een rol zou spelen, is een open deur. Deze
neurotransmitter speelt bij alle emoties, overpeinzingen en activiteiten een
rol.
Mocht roken de psyche aantasten, dan komt dat volgens ons eerder van de
schuldgevoelens die rokers door de niet-rokende en vooral de ex-rokende
buitenwereld krijgen opgedrongen dan van het roken. De algemene opvatting is
momenteel dat als je iets mankeert of denkt te mankeren en men rookt dan krijgt
het roken de schuld. Verder valt op dat er zoals altijd er geen
onderscheid gemaakt wordt in de effecten naar de mate waarin gerookt wordt.
Uit alcoholonderzoek blijkt dat schuldgevoelens de belangrijkste determinant
zijn van 'katers'. schuldgevoelens vindt men vooral in restrictieve
maatschappijen. Wat roken betreft is tegenwoordig iedere westerse maatschappij
zeer restrictief, dus schuldgevoelens over roken zullen intensief en
wijdverbreid zijn.
Schuldgevoelens vormen een chronische negatieve stressor of dat nu komt van
roken, dingen die men had moeten doen, maar niet gedaan zijn, het tekortschieten
in een relatie of vermeend misbruik van iets, dat blijft om het even. Een
chronische negatieve stressor waarmee niet afdoende kan worden omgegaan
(bijvoorbeeld schuldgevoelens over het roken) leidt tot negatieve effecten op de
gezondheid.
| 
Zend
deze pagina naar een vriend